Kluczem jest tzw. rękojmia. Każdy o niej słyszał. Każdy coś tam wie. Ale w erze masowych zakupów coś tam nie wystarczy. Musisz być jak bulterier, jak wściekły byk, jak Tomyly Dżons w Ściganym!
Czym dokładnie jest rękojmia?
Rękojmia to dochodzenie odpowiedzialności od sprzedawcy w związku z ujawnioną wadą. Wada czyli niezgodność towaru / usługi z umową najczęściej wynika z:
1) wad materiałowych np. rozwarstwienie podeszwy butów, farbowanie odzieży, popsuty zamek błyskawiczny;
2) braku właściwości, które produkt tego rodzaju powinien mieć np. telefon nie dzwoni, pralka nie pierze, samochód nie jeździ;
3) niezgodność towaru / usługi z zapewnieniami sprzedawcy lub reklamy;
4) wykonanie usługi wadliwie lub wbrew przyjętym standardom;
5) niekompletność towaru np. wysłali Ci telefon bez ładowarki;
6) nieodpowiedni montaż przez sprzedawcę np. źle zamontowana pralka urządziła sąsiadowi basen w przedpokoju.
Zgłoszenie reklamacji
No dobra stwierdzasz niezgodność z umową i co dalej. Doradzam spokój i wyrachowanie, bo jako konsument masz naprawdę skuteczne narzędzia. Przy pierwszej reklamacji piszesz grzeczne pismo, że chcesz naprawy lub wymiany towaru na nowy. Jeżeli po pierwszej interwencji sprzedawcy znów ujawni się jakaś wada (może być inna niż pierwotnie), wtedy piszesz już stanowcze pismo o odstąpieniu od umowy (zwracasz wadliwy produkt i odzyskujesz całość ceny) albo o obniżeniu ceny towaru (jeżeli chcesz go zatrzymać, bo psuje się w uroczy sposób).
Obniżenie ceny
W przypadku kiedy naprawa lub wymiana towaru okazała się nieskuteczna lub jest niemożliwa, startuj z oświadczeniem o obniżeniu ceny lub odstąpieniem od umowy (zdecyduj co jest dla Ciebie bardziej korzystne). Jeżeli jesteś konsumentem, przy oświadczeniu o obniżeniu ceny można zrobić ciekawy myczek. Wysyłasz oświadczenie o obniżeniu ceny za potwierdzeniem odbioru (koniecznie z kwotą o jaką obniżasz cenę) i czekasz grzecznie na odpowiedź. Jeżeli przedsiębiorca nie odpowie Ci w ciągu 14 dni od odebrania pisma, po makale karta stop.
Istnieje bowiem bardzo miły art. 561 Kodeksu Cywilnego ,,Jeżeli kupujący będący konsumentem zażądał wymiany rzeczy lub usunięcia wady albo złożył oświadczenie o obniżeniu ceny, określając kwotę, o którą cena ma być obniżona, a sprzedawca nie ustosunkował się do tego żądania w terminie czternastu dni, uważa się, że żądanie to uznał za uzasadnione.’’
W piśmie o obniżeniu ceny nie cytuj tego przepisu oraz nie wyznaczaj terminu do zapłaty obniżonej ceny. Przedsiębiorca jako profesjonalny podmiot gospodarczy ma obowiązek znać ten przepis, także czekasz cichuteńko. Powyższe dotyczy również świadczonych na Twoją rzecz usług (np. remontowych, budowlanych, naprawczych, prawniczych itp.).
Odstąpienie od umowy
W przypadku gdy przedsiębiorca nie udobruchał Cię naprawą lub wymianą towaru na nowy albo wada od samego początku jest istotna, możesz od umowy odstąpić za zawrotem całości ceny. W tym przypadku zastosowanie będzie miał art. 395 § 2 Kodeksu Cywilnego ,, W razie wykonania prawa odstąpienia umowa uważana jest za niezawartą. To, co strony już świadczyły, ulega zwrotowi w stanie niezmienionym, chyba że zmiana była konieczna w granicach zwykłego zarządu. Za świadczone usługi oraz za korzystanie z rzeczy należy się drugiej stronie odpowiednie wynagrodzenie.’’.
Rękojmia, a gwarancja
Rękojmię regulują przepisy prawa i nie można ich co do zasady zmieniać. Z kolei gwarancja to gra na warunkach ustalonych przez producenta i sztab jego prawników. Ponadto, rękojmia daje aż cztery możliwości zakończenia sporu: naprawa, wymiana towaru na nowy, obniżenie ceny albo zwrot całości gotówki. Przy gwarancji jest to przeważnie tylko naprawa lub wymiana.
Ponadto przy rękojmi ustawy narzucają terminy na złożenie odpowiedzi na reklamację, natomiast przy gwarancji może to się wydłużać w nieskończoność.Dlatego gdy w sklepie słyszysz, że towar zostanie odesłany do serwisu – sprzedawca prawdopodobnie zdecydował za Ciebie i wybrał gwarancję. Wtedy szabla w dłoń, szybkie veto i zmieniasz podstawę reklamacji na rękojmię.
Kto więc wygra dla Ciebie reklamację, rękojmia czy gwarancja? Zdecydowanie ta pierwsza jako opcja o znacznie większych możliwościach. Gwarancję odłóż na półkę do czasu upływu rękojmi.
Ile masz czasu na zgłoszenie wady i dochodzenie swoich praw?
Na zgłoszenie reklamacji masz co do zasady 2 lata przy rzeczach ruchomych / usługach i 5 lat przy nieruchomościach. W przypadku gdy żądamy wymiany towaru na nowy, naprawy lub obniżenia ceny sprzedawca ma nieprzekraczalny termin 14 dni na odpowiedź. Jeżeli się spóźni, musi się zachować zgodnie z naszym żądaniem (art. 556 2 Kodeksu Cywilnego).
Z uwagi na dużą konkurencyjność na rynku i zażartą walkę o klienta, sprzedawcy bez większych oporów realizują uprawnienia wynikające z rękojmi. Gdyby jednak trafił Ci się twardy orzeszek do zgryzienia, nie odpuszczaj i walcz o swoje.